Kei te whai hua te hononga i waenga i ngā iwi me ngā kura e rima o Rotorua mō ngā tamariki katoa me ngā rangatahi o te rohe.
Read English
Ngā kura kei te taha rāwhiti o Rotorua: He hononga motuhake tō ngā kura o Lynmore, Ōwhata, Rotokawa, Te Kura Takawaenga o Mokoia me Te Kura Tuarua o Rotorua Lakes ki a Ngāti Te Roro o te Rangi, tētahi hapū o Te Arawa, ā, he ōrite ō rātou whāinga me ngā wawata mō ā rātou tamariki.
I hua ake tēnei hononga motuhake i te hokinga atu o te whenua o te kura ki te iwi i roto i te whakataunga o Te Arawa i te tau 2008; i waitohua ngā kura me te iwi i tētahi Manatu Whakaaetanga kia tū tētahi māngai ā-iwi ki ō rātou poari kaitiaki.
Ko te kaumātua, a Paraone Pirika tētahi o ngā māngai, ā, hei tāna he takohanga tō ngā hapū ki te mahi tahi ki ngā kura me te hapori.
“Nā tātou katoa ēnei tamariki – ahakoa te tae, ahakoa te kura," hei tā Paraone.
Ka whai tonu te tikanga mahi tahi i ngā tuakiri motuhake o ia kura.
“Ehara i te mea kei te whakararu tētahi i tētahi me te mea atu e mahi tahi ana mātou i roto i ngā mahi katoa – kāo. He tuakiri motuhake, he uauatanga hoki tō ia kura,” e ai ki a Jon Ward, tumuaki o te Kura Tuarua o Rotorua Lakes.
Hei tauira, he raru ahurea kēnge i roto i te hapori o te kura o Ōwhata. “Kei konei tonu aua whānau katoa,” hei tā te tumuaki, Bob Stiles, “engari ināianei ka pōhiritia rātou ki te kura ki te kōrero tahi mō ō rātou wawata mō ā rātou tamariki.”
He rerekē rawa atu te uauatanga mō te kura o Lynmore. “I whakararautia atu ētahi momo waiaro,” e ai ki a Lorraine Taylor, tumuaki o mua (kei te kura o Silverstream ki Whakatiki ināianei). “I mahue atu i ngā ākonga Māori tō rātou 'Māoritanga' i te kēti kātahi ka whakapākehā i a rātou anō. Ki taku titiro ehara tērā i te pai mō rātou, i kite i ngā taukumukume i roto tonu i ā rātou, ā, kāore ō rātou tuakiri, ahurea hoki i te whakamanatia. Me te aha, he rerekē rawa te paetae a ngā Māori i tō mātou kura.”
“Mā te whakamahi i ngā pou e whā – te whanaungatanga, te whakapapa, te wairuatanga me te manaakitanga – e āhei ai mātou ki te whakapakari i ēnei hononga. Ā, kei te kite i te huringa o ngā waiaro,” hei tā Paraone.
Kei te kite i te huringa o ngā waiaro i roto i ngā raraunga e whakaatu ana "he ōrite rawa te paetae a ngā ākonga Māori mō te pānui, te tuhituhi, te pāngarau me te pūtaiao”. Hei tā Lorraine i puta mai te huringa hirahira i te mahi tahi a Lynmore me ētahi atu kura, me te whakamahi i te marau ā-rohe kia hāngai ngā horopaki ki ngā ākonga Māori.
Kei te whai ngā kura i te tikanga arotahi ki te ākonga, kaua ko te arotahi ki te kura, hei tauira, mā te tuari i ngā kairuruku tautoko e whā e ai ki te nui o te matea.
Ā, he mārama te taunakitanga mō ngā huringa o te pāpori whānui mā ngā mahi i waenga i ngā kura, te iwi me ngā Pirihimana, ngā umanga hauora me ngā umanga papori hoki.
“Ko tētahi o ngā tohu ko te hekenga iho o ngā hara, e 50 paihēneti te hekenga ,” hei tā Paraone. “Kua heke hoki te tūkinotanga i roto i ngā whānau. Ka whai hua te manaakitanga.”